Osoby starsze coraz częściej skarżą się na pogorszenie stanu zdrowia, co związane jest nie tylko z rozwijającymi się chorobami przewlekłymi, ale też obniżoną zdolnością regeneracji organizmu, zmianami związanymi z wiekiem i często siedzącym trybem życia. Osoby w podeszłym wieku są też bardziej narażone na najróżniejsze urazy, przeciążenia, złamania i zwichnięcia. Seniorzy poruszają się wolniej, a ich ruchy są zdecydowanie coraz mniej pewne i precyzyjne, dlatego też, coraz więcej osób decyduje się rehabilitację, fizjoterapię, a także zabiegi z zakresu fizykoterapii. To kwestia nie tylko poprawy sprawności fizycznej, ale i ogólnego stanu zdrowia. Co ważne, z pomocy może skorzystać każda osoba, nie tylko ta, która potrzebuje jej przez uraz, chorobę itp. Wsparcie rehabilitacji seniora to ważne zadanie osoby, która sprawuje nad nim opiekę. Jeśli starsza osoba potrzebuje rehabilitacji, opiekun powinien udać się z nią na wizytę do specjalisty. Przed ustaleniem planu rehabilitacji seniorów, bardzo ważna jest pełna diagnostyka pacjenta opierająca się na testach, szczegółowych badaniach, ocenie zakresu ruchu, a także na kompleksowym wywiadzie medycznym.

W przypadku rehabilitacji osób starszych nie zawsze chęć odzyskania sprawności przekłada się na pełen sukces. Coraz częściej seniorom brakuje chęci i motywacji. Szczególna niechęć charakteryzuje osoby, które wcześniej były samodzielne i mimo podeszłego wieku dobrze funkcjonowały, ale niespodziewanie doznały urazu lub pogłębiła się u nich choroba. Jakakolwiek aktywność potrafi sprawić, że nawet osoby wcześniej zgaszone i przybite dostrzegają, że własną pracą mogą naprawdę poprawić swoje samopoczucie. Dzięki ruchowi zmienia się w organizmie biochemia, wydzielają się endorfiny, odpowiedzialne za dobre samopoczucie psychiczne. Czasem dla seniorów rehabilitacja to okazja do wyjścia z domu, spotkania ludzi w podobnej sytuacji. Patrzenie, jak rówieśnikowi obok udało się wykonać ćwiczenie, albo zobaczenie kogoś, kto niedawno miał problem z poruszaniem się, a teraz samodzielnie chodzi, jest bardzo motywujące.

Wielu opiekunów zastanawia się jak pomóc bliskiej osobie znaleźć motywację do ćwiczeń. Nie jest to łatwe, ale są sposoby, które zadziałają na każdego seniora, bez względu na charakter i nastawienie. Podstawą jest empatia. Nie ma porozumienia bez zrozumienia. Jeśli chcesz kogoś zmotywować, najpierw postaraj się pojąć, o co mu chodzi, jak się czuje, czego potrzebuje. To prosta rzecz, a daje największe wsparcie i najlepiej otwiera na szczerą rozmowę. Nie można zapominać także o szacunku. Człowiek ma prawo do stanowienia o sobie i do poszanowania godności. Także (a może szczególnie) osoba starsza, słabsza, zależna od czyjejś opieki. Wie to każdy, ale czasem nieświadomie można popełniać błędy, np. odnosić się do chorego jak do dziecka, protekcjonalnie, z wyższością. Co więcej, warto cieszyć się sukcesami. Każde, nawet małe osiągnięcie w pracy nad sobą to okazja do radości. Warto je zauważyć, nazwać, pogratulować wytrwałości. Koniecznie trzeba też zrealizować zamiar, który był celem pracy. Warto przy tym pamiętać, że droga rehabilitacyjna nie jest łatwa. Są sukcesy, ale są też porażki. W pracy nad wyzwaniem zawsze pojawiają się trudniejsze chwile i kryzysy. Warto o tym porozmawiać już na początku, uwzględnić w planie, ustalić, co zrobicie, gdy będzie trudniej.

Warto także wspomnieć o wsparciu osoby starszej, która musi leżeć. Jeśli opiekujemy się pacjentem, który jest całkowicie zależny, prowadzi leżący tryb życia i nie umie samodzielnie zmieniać pozycji w łóżku, należy koniecznie pamiętać o prawidłowej pozycji podczas leżenia. Zapobiegamy w ten sposób odleżynom (warto zadbać o materac przeciwodleżynowy) i przykurczom w stawach. W przypadku zaburzeń poznawczych, np. u chorych po udarze mózgu, odpowiednie ułożenie normalizuje nieprawidłowe napięcie mięśni. Chory, oczywiście w miarę możliwości, nie powinien zbyt długo leżeć na plecach. Wskazane jest układanie na boku jednym i drugim, a także na brzuchu. Ważną rzeczą, także ze względu na bezpieczeństwo pacjenta, jest spożywanie posiłków w pozycji siedzącej. Stopniowo, jeśli nie ma wyraźnych przeciwwskazań, dobrze jest sadzać pacjenta ze spuszczonymi z łóżka nogami - najlepiej ze stopami opartymi na podłodze. W miarę rosnących możliwości należy pacjenta sadzać w fotelu. W przypadku osób, które mogą dłużej siedzieć, zdecydowanie lepiej jest zapewnić możliwość siedzenia poza łóżkiem: w fotelu lub na wózku inwalidzkim.

Podsumowując, ważna jest aktywizacja i motywowanie osoby chorej do możliwie maksymalnej samodzielności. Wielu opiekunów, z troski, stara się wyręczać seniora i w ten sposób ogranicza jego aktywność. Generalną zasadą nowoczesnej rehabilitacji i aktywnej opieki domowej jest maksymalne motywowanie pacjenta do samodzielności w czynnościach samoobsługowych. Opiekunowie mogą pomagać (ale nie wyręczać!) w wykonywaniu takich czynności jak: jedzenie, mycie, ubieranie się, korzystanie z toalety. Bywa to trudne, szczególnie gdy opiekujemy się kimś bliskim. Z tego powodu,warto przemyśleć skorzystanie z usług fizjoterapeuty przychodzącego do domu chorego lub z czasowego pobytu pacjenta w profesjonalnym ośrodku rehabilitacyjnym. Zespół specjalistów potrafi zmotywować pacjenta do większej samodzielności, a rodzina i opiekunowie mogą podpatrzeć i nauczyć się, jak fachowo wspierać rehabilitację seniora w warunkach domowych.